منوچهر - محمد شمیرانی بوی باران، بوی سبزه، بوی خاك شاخههای شسته، باران خورده، پاك آسمان آبی و ابری سپید برگهای سبز بید عطر نرگس، رقص باد نغمه شوق پرستوهای شاد خلوت گرم كبوترهای مست نرم نرمك میرسد اینك بهار خوش به حال روزگار «فریدون مشیری» ... بهار كه میآید ولولهای در جان و تن زمین میافتد بهار كه میآید طبیعت نو میشود، جان میگیرد، پوست میاندازد و لباس سبز بر تن میكند. بهار كه میآید ویروس مهر و دوست داشتن و نادیده گرفتن كدورتها، مثل یك بمب خوشهای خوب، در وجود انسانها ریشه میدواند و كاری میكند تا چشمهایشان را بشویند و جور دیگری ببینند. بهار كه میآید همه میپذیرند رویش جوانهها ناگزیر است. فقط باید نشست و دل داد و این رویش ناگزیر را، بر تن ترد و نازك جوانهها دید. بهار كه میآید معلوم میشود خبری در راه است و چه چیزی، از این بهتر. نوروز، بیداری روح زمین عید نوروز، شروع رستاخیز طبیعت، جشن باستانی و كهن ایرانیان و فارسیزبانان است كه نمادی از ارتباط و پیوند بین اقوام و مردمان ایران، با كشورهایی مانند: افغانستان، تركمنستان، تاجیكستان، هند، پاكستان، قرقیزستان، عراق، جمهوری آذربایجان، ازبكستان و... به شمار میرود كه نوروز را جشن میگیرند؛ نوروزی كه با اعتدال بهاری همزمان است و ساعات روز و شب، با هم برابر میشوند. ایرانیان باستان، دلیل جشن گرفتن نوروز را، بیداری روح زمین از خواب زمستانی و مژده ورود به فصل حیات و آبادانی زمین میدانستند و عقیده داشتند فروهرها (پشتیبان و محافظ انسان) سالی یكبار در ایام نوروز، برای دیدن عزیزانشان به زمین میآیند به شرطی كه خانه آنان تمیز باشد و آماده پذیرایی از میهمانان. یادی از نوروزهای گذشته یادش بخیر، آن گذشتههای دور و كوچههای تو در تو و خانههای كوچك و بزرگی كه از نیمه اسفند ماه -همان وقتی كه زمین نفس میكشید- دست به كار میشدند؛ از پایین تا بالای خانه را میروفتند و تمیز میكردند. سبزه، سبز میكردند و در كنار سفره هفتسین، منتظر میماندند تا به تعبیری، گاوی كه كره زمین را روی یك شاخش نگه داشته و خسته شده است زمین را روی شاخ دیگرش بگذارد و سال نو، تحویل شود. توپی شلیك شود و همه، از شادی به هوا بپرند و بخندند و یكدیگر را در آغوش بگیرند و فرارسیدن سال نو را تبریك بگویند. آن وقت بود كه بچهها، چشم به بزرگ خانه میدوختند تا با آرزوی سلامتی و عاقبت به خیری، اسكناس تا نخوردهای را از لای كتاب قرآن بیرون آورده و به آنان بدهد. و دیگر كسی جلودار بچهها نبود؛ با لباسهای نو و اسكناسهای نو، جیبهایشان را از شادی پر میكردند و به كوچه پر میكشیدند تا شوق خود را با دوستانشان شریك شوند. بهتر شدن رابطهها در عید «عید دیدنی»، رسم و آیینی است كه برای تجدید دیدار با اقوام و دوستان و آشنایان و كنار گذاشتن كدورتهای احتمالی در روزهای نوروز انجام میشود. در گذشتهها، این رسم دیرین را همه با عشق و اشتیاق انجام میدادند و كودكان، به شوق دیدن همسن و سالان فامیل و عیدی گرفتن از بزرگترها، پیش از همه آماده همراهی با خانواده بودند، ولی در دهههای اخیر و با رشد سریع امكانات ارتباطی و دسترسی همگانی به این قابلیتهای جدید، همه از طریق تماس تلفنی و تصویری و نوشتاری - به خصوص در دو، سه سال اخیر و گسترش پاندومی كرونا- از حال دوست و فامیل باخبر میشوند و میتوان گفت عید دیدنیها، بیشتر به مراسمی تشریفاتی، یكنواخت و خستهكننده تبدیل شده است و كودكان و نوجوانان و جوانان، كمتر شوق و ذوقی برای همراهی با بزرگان و دیدار از اقوام و دوستان نشان میدهند. این هم آسیبی است كه در نتیجه گسترش فضای مجازی و كماهمیت شدن دنیای حقیقی به وجود آمده است. ایجاد همگرایی بین ملتها با وجود تمامی فراز و نشیبهایی كه برای عید نوروز و تاثیر آن بر ارتباطات میان افراد خانواده و دوستان و همكاران و... میتوان برشمرد ولی هنوز هم این باور وجود دارد كه آیین نوروز، از ظرفیت و پتانسیل بالایی برای نزدیك كردن ملتهای فارسیزبان برخوردار است و نوروز میتواند مبنای مناسبی برای گسترش ارتباط بین ملتهایی باشد كه با وجود نگرشهای متفاوت، نوروز و جشن نوروز را پاس میدارند؛ یعنی ۱۳ كشور و بیش از ۳۰۰ میلیون نفر جمعیت.
نظرات